İçindekiler
Bekçi Ne Demek?
Bekçi, kamu düzenini sağlamak, vatandaşların can ve mal güvenliğini korumak amacıyla genellikle gece saatlerinde görev yapan kolluk görevlisidir. Türkiye’de Emniyet Genel Müdürlüğü bünyesinde çalışan çarşı ve mahalle bekçileri, emniyet teşkilatına yardımcı kolluk kuvvetleri olarak görev yapar.
Geçmişte mahalle kültürünün önemli bir parçası olan bekçilik, günümüzde tekrar önem kazanmış, şehir güvenliğinin sağlanmasında aktif rol oynayan bir meslek haline gelmiştir.
Bekçi Ne İş Yapar? Görev ve Sorumlulukları Nelerdir?
Bekçiler, sorumlu oldukları bölgelerde kamu düzenini sağlamakla yükümlüdür. Görev tanımları şu şekildedir:
- Mahalle, cadde ve sokaklarda devriye gezerek şüpheli durumları tespit etmek,
- Kimlik kontrolü yapmak ve şüpheli kişileri durdurmak,
- Toplumun huzurunu bozan olaylara müdahale etmek,
- Polis gelene kadar olay yerini korumak ve delilleri muhafaza etmek,
- İhbar alınan bölgede araştırma yapmak,
- Yangın, hırsızlık gibi olaylarda ilk müdahaleyi yapmak,
- İzinsiz yüksek ses, kavgalar, kamu malına zarar verme gibi durumlarda uyarı ve yönlendirme yapmak.
Bekçiler, polislerle koordineli çalışır ve gerektiğinde olay yerinde güvenlik güçlerine destek sağlar. Kolluk gücü niteliği taşıdığı için yasal yetkileri vardır.
Bekçi Olmak İçin Hangi Eğitimi Almak Gerekir?
Bekçi olmak isteyen kişiler, Emniyet Genel Müdürlüğü’nün ilan ettiği dönemsel alımlara başvurarak sürece dahil olabilir. Eğitim aşamaları şunlardır:
- Ön Başvuru: e-Devlet üzerinden yapılan online başvuruyla başlar.
- Yazılı Sınav: Genel kültür, genel yetenek ve mesleki bilgi konularında yapılır.
- Fiziki Yeterlilik Testi: Parkur üzerinden yapılan süreli dayanıklılık testi.
- Sözlü Mülakat: Adayın kendini ifade etme, iletişim becerileri ve genel duruşu değerlendirilir.
- Eğitim Süreci: Sınavı geçen adaylar, polis meslek eğitim merkezlerinde temel bekçilik eğitimi alır.
Eğitim süreci boyunca adaylar temel hukuk, kamu düzeni, iletişim, kriz yönetimi, halkla ilişkiler ve devriye teknikleri konularında bilgilendirilir.
Bekçi Olma Şartları Nelerdir?
Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından belirlenen bekçi alım şartları her yıl yayınlanan ilanlarda netleştirilir. Ancak genel olarak aranan şartlar şunlardır:
- T.C. vatandaşı olmak,
- En az lise veya dengi okul mezunu olmak,
- Erkek adaylar için askerlik hizmetini tamamlamış olmak,
- 18 yaşını tamamlamış, 31 yaşından gün almamış olmak,
- Adli sicil kaydının temiz olması,
- Fiziki yeterlilik ve sağlık koşullarını karşılamak (boy/kilo dengesi vb.),
- Alkol, uyuşturucu ve psikiyatrik geçmişe dair olumsuz rapor olmaması.
Ayrıca bekçi adaylarının görev yapacakları il ve ilçe sınırlarında en az 1 yıldır ikamet ediyor olmaları şartı da aranır.
Bekçi Çalışma Koşulları
Bekçiler genellikle gece saatlerinde çalışır. Görev saatleri 22.00-06.00 arasında yoğunlaşsa da, bazı bölgelerde vardiyalı sistem de uygulanabilir. Gerekli durumlarda hafta sonu ve resmi tatillerde de görev yapılır.
Çalışma ortamı genellikle sokak, park, cadde ve benzeri açık alanlardır. Bu nedenle her türlü hava koşuluna dayanıklı olunması gerekir. Devriye esnasında yürüyüş yapılır, gerektiğinde hızlı müdahale edilir.
Bekçilerin görevleri bazen fiziksel müdahale gerektirebilir. Bu yüzden fiziksel kondisyon, dikkat ve soğukkanlılık önemli kriterlerdir.
Bekçi Mesleğinin Özellikleri
Bekçilik mesleği disiplinli ve ciddi sorumluluklar gerektiren bir meslektir. Bekçi adaylarında şu özellikler bulunmalıdır:
- Toplumla uyum içinde çalışabilecek iletişim becerisi,
- Görev bilinci ve yüksek sorumluluk duygusu,
- Dikkatli, gözlemci ve hızlı karar verebilme yeteneği,
- Fiziksel dayanıklılık ve sağlık,
- Geceleri yalnız çalışmaya uygun kişilik yapısı,
- İç disiplin ve düzenli çalışma alışkanlığı.
Bekçilik, sadece fiziksel değil aynı zamanda psikolojik olarak da güçlü bireyler gerektirir. Stresli durumlarda sakin kalmak ve olaylara sağduyulu yaklaşmak kritik önem taşır.
Bekçi Hangi Sektörlerde Çalışır?
Bekçilik, çoğunlukla kamuda görev yapılan bir meslektir. Ancak bazı özel alanlarda da benzer görev tanımlarıyla çalışılabilir:
- Emniyet Genel Müdürlüğü: En yaygın istihdam alanı, çarşı ve mahalle bekçiliğidir.
- Belediyeler: Park ve bahçelerde gece güvenliğini sağlamak için görevlendirme yapılabilir.
- Özel Siteler: Site ve apartman güvenliği için özel bekçi istihdamı sağlanabilir.
- Fabrikalar ve Depolar: Özellikle gece vardiyalarında çevre güvenliği sağlamak amacıyla bekçiler çalıştırılır.
- Okullar, hastaneler, kamu binaları: Nöbet sistemiyle koruma sağlamak için görevlendirilebilirler.
Ancak devlet kadrosuna alınmak isteyenlerin mutlaka EGM tarafından açılan resmi bekçilik sınavlarını geçmesi ve süreci başarıyla tamamlaması gerekir.